Besluit  Gemeenteraad

Voorgeschiedenis

01/02/2022: Vergadering Lokaal Overleg Kinderopvang (LOK): eerste voorstel.

Feiten en context

Wanneer een organisator van een groepsopvang een vergunning wil aanvragen bij het Agentschap Opgroeien dan dient deze organisator vanaf 01/01/2022 een opportuniteitsadvies aan te vragen bij het lokaal bestuur. Concreet moet de vergunning aangevraagd worden:

• Voor een nieuwe locatie groepsopvang;
• Bij verhuis van een locatie groepsopvang binnen de gemeente;
• Bij uitbreiding van een locatie groepsopvang met minstens 9 plaatsen;
• Bij uitbreiding van een gezinsopvang naar groepsopvang.

Het lokaal bestuur is niet verplicht advies te geven. Het advies is ook niet bindend voor de organisator en ook niet voor het Agentschap Opgroeien.

Een organisator moet het opportuniteitsadvies samen met de vergunningsaanvraag naar het Agentschap Opgroeien versturen. Daar zal worden nagegaan waarom de organisator het advies van het lokaal bestuur naast zich neerlegt. Het opportuniteitsadvies moet de organisator er toe aanzetten om na te denken of het opportuun is om een kinderopvang in te richten op een bepaalde locatie.

In principe is het geen probleem wanneer het lokaal bestuur niet tijdig klaar geraakt met het opstellen van een procedure en de criteria tegen 01/01/2022. Er dient minder gefocust te worden op de timing maar beter op de kwaliteit van de criteria en de procedure.

Zoals gezegd is een organisator verplicht om vanaf 01/01/2022 een advies te vragen, maar ben je als lokaal bestuur niet verplicht om een advies te geven. De gemeente kan een officieel advies geven op basis van vooraf opgestelde criteria. Deze criteria zijn best maximaal in overeenstemming met de strategische meerjarenplanning en de lokale beleidsacties rond kinderopvang.

Het Lokaal Overleg Kinderopvang (LOK) dient verplicht geraadpleegd te worden bij het opmaken van de procedure en de criteria, maar niet meer achteraf bij het advies dat het lokaal bestuur geeft. Wanneer iedereen akkoord is, dienen de procedure en de criteria te worden voorgelegd aan het college van burgemeester en schepenen en later bekrachtigd te worden door de gemeenteraad. Het advies van het Lokaal Overleg Kinderopvang (LOK) is opgenomen als bijlage.

Het lokaal bestuur dient ook advies te geven in het kader van een uitbreidingsronde om te bepalen wie de subsidie ontvangt. De criteria in het kader van een uitbreidingsronde zullen nog besproken worden tijdens het Lokaal Overleg Kinderopvang (LOK) en later voorgelegd worden aan het college van burgemeester en schepenen en de gemeenteraad.

Voorstel van procedure:

Stap 1: Kennismakingsgesprek uitgevoerd door de secretaris van het Lokaal Overleg Kinderopvang (voortraject).

• Vooraleer een definitief opportuniteitsadvies kan aangevraagd worden, dient er eerst een kennismakingsgesprek plaats te vinden tussen de secretaris van het Lokaal Overleg Kinderopvang en de aanvrager. Tijdens het kennismakingsgesprek geeft de gemeente Bonheiden inzicht in de noden die de gemeente ervaart rond kinderopvang en wordt het belang van het opportuniteitsadvies onderstreept. Voor het lokaal bestuur is het immers ook erg belangrijk om zicht te krijgen hoe de aanvrager met de geformuleerde opmerkingen zal omgaan. Daarom krijgt de organisator steeds de mogelijkheid om vragen te stellen en de plannen voor te stellen.
• Volgende punten komen tijdens een kennismaking steeds aan bod:
• Plan van aanpak rond de opstart van het opvanginitiatief?
• Op welke locatie is de nood aan kinderopvang hoog?
• Hoe wordt er samengewerkt met het lokaal bestuur?
• Wat zijn de stedenbouwkundige voorschriften?

Tijdens het kennismakingsgesprek wordt ook verwezen naar de vergunningsvoorwaarden die worden opgelegd door het Agentschap Opgroeien.

Stap 2: Dien een aanvraag in.

• Aanvragen kunnen ingediend worden zodra:
• Het kennismakingsgesprek heeft plaatsgevonden.
• Het adres van de locatie is gekend en deze gelegen is op het grondgebied van de gemeente Bonheiden.
• De vermoedelijke opstartdatum is gekend.
• Een stedenbouwkundig advies is ingewonnen. Dit betekent concreet dat het pand geschikt is en de functie kinderopvang is toegestaan.
• Aanvragen voor een opportuniteitsadvies worden overgemaakt aan de secretaris van het Lokaal Overleg Kinderopvang via het e-formulier dat via de website ter beschikking wordt gesteld.

Stap 3: behandeling van de aanvraag. Binnen de 5 werkdagen ontvangt de aanvrager van het opportuniteitsadvies een ontvangstbevestiging via mail.

• Het Lokaal Overleg Kinderopvang wordt via mail op de hoogte gebracht van het feit dat er een opportuniteitsadvies is aangevraagd. Deze e-mail is louter informatief. Het is niet de bedoeling dat het leden van het Lokaal Overleg Kinderopvang, met uitzondering van de secretaris van het Lokaal Overleg Kinderopvang, een inhoudelijk advies verstrekken.
• Het lokaal bestuur zal aan de hand van 3 kwalitatieve criteria een advies formulieren. Dit advies wordt voorbereid door de secretaris van het Lokaal Overleg Kinderopvang, de bevoegde schepen en het afdelingshoofd van de afdeling Mens en Zorg. Het advies wordt neergeschreven in het aanvraagdocument.
• Het advies gaat ter kennisname naar het college van burgemeester en schepenen. Het college van burgemeester en schepenen geeft dus het mandaat om het opportuniteitsadvies te formuleren aan de bevoegde schepen van kinderopvang, het afdelingshoofd van de afdeling Mens en Zorg en de secretaris van het Lokaal Overleg Kinderopvang.

Stap 4: Terugkoppeling en het hoorrecht.

• De organisator zal binnen 30 kalenderdagen elektronisch het advies ontvangen via mail.
• De organisator heeft vervolgens 30 kalenderdagen de tijd om al dan niet een opmerking te formuleren bij het advies of gebruik te maken van het hoorrecht. Dit wordt via mail aangegeven aan de secretaris van het Lokaal Overleg Kinderopvang zodat er een gesprek kan gepland worden.
• Het hoorrecht is een recht om gehoord te worden, geen bezwaarprocedure. De organisator zal gehoord worden door de personen die het advies geformuleerd hebben nl. de bevoegde schepen voor kinderopvang, het afdelingshoofd van de afdeling Mens en Zorg en de secretaris van het Lokaal Overleg Kinderopvang. Op basis van dit gesprek kan het advies nog bijgestuurd worden alvorens mee te sturen met de vergunningsaanvraag.

De gemeente voorziet 3 beoordelingscriteria. Als aan minstens 1 van de criteria niet of onvoldoende voldaan is, wordt een negatief advies geformuleerd:

1. Er vond een kennismakingsgesprek plaats met de secretaris van het Lokaal Overleg Kinderopvang.

Dit kennismakingsgesprek vormt de basis voor een goede communicatie. Door dit gesprek krijgt de organisator van het kinderopvanginitiatief inzicht op de noden van de gemeente op vlak van kinderopvang en de klemtonen die het lokaal bestuur op het vlak van kinderopvang wil leggen. Het lokaal bestuur krijgt op haar beurt inzicht in de problemen die de organisator van het kinderopvanginitiatief ervaart bij de opstart.

2. De organisator engageert zich om deel te nemen aan het Lokaal Loket Kinderopvang en aan het Lokaal Overleg Kinderopvang.

Actieve deelname aan het Lokaal Loket Kinderopvang is noodzakelijk om zicht te houden op het aantal (beschikbare) plaatsen. Deelname aan het Lokaal Overleg is een extra troef om tot gedragen beslissingen te komen rond kinderopvang en om de visie rond kinderopvang vorm te geven. Via het Lokaal Overleg Kinderopvang wil de gemeente sterk inzetten op het uitwisselen van expertise en kennis.

3. Het opvanginitiatief doet inspanningen zodat het ook toegankelijk is voor kwetsbare doelgroepen en zet in op de bestrijding van kansarmoede.

Er wordt inzicht geboden op de manier waarop het opvanginitiatief inzet op kwetsbare doelgroepen en personen die leven in kansarmoede. Er wordt nagegaan welke inspanningen worden geleverd om het opvanginitiatief gemakkelijk toegankelijk te maken voor een kwetsbare doelgroep. Zo wordt gevraagd om te werken volgens inkomenstarief indien de opportuniteit zich voordoet. Hieronder wordt een niet-limitatieve lijst opgenomen van initiatieven die de organisator van het opvanginitiatief kan nemen om aan te tonen dat er wordt ingezet op toegankelijkheid voor kwetsbare doelgroepen en de bestrijding van kansarmoede.
Dit gaat dan bijvoorbeeld over een samenwerking met het OCMW, andere opvanginitiatieven en initiatieven die werken rond kansarmoede, toegankelijkheid van het opvanginitiatief voor personen met een specifieke zorgbehoefte, flexibiliteit rond opvanguren, samenwerking met scholen,…
Zoals gezegd is deze lijst met voorbeelden niet-limitatief. Het staat de organisator van het opvanginitiatief vrij om zelf initiatieven te vermelden die aantonen dat er wordt ingezet op toegankelijkheid van kwetsbare doelgroepen en de bestrijding van kansarmoede.

Juridische grond

Het Decreet over het lokaal bestuur.

Argumentatie

Niettegenstaande het lokaal bestuur niet verplicht is om een advies te geven en het advies ook niet bindend is voor de organisator of het Agentschap Opgroeien is het toch belangrijk dat er een procedure en criteria worden bepaald.

Het hebben van een voldoende aanbod kinderopvang op het grondgebied van de gemeente is belangrijk:

• Het zorgt ervoor dat jonge ouders arbeid en gezin kunnen combineren;
• Het helpt de activeringsdoelstelling van het OCMW mee realiseren;
• Het draagt bij tot de ontwikkeling van jonge kinderen.

Het is daarbij belangrijk dat dit aanbod toegankelijk is voor de gezinnen in de gemeente en op een goede manier is gespreid over de gemeente.