Op 10/12/2020 werd door de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW), Volkswoningen van Duffel (VdV) en FLUVIUS een aanvraag ingediend voor een omgevingsvergunning voor het uitvoeren van omgevingsaanlegwerken, inclusief het wijzigen van gemeentewegen, het bouwen van 3 meergezinswoningen (met in totaal 42 woongelegenheden) en een hoogspanningscabine (63 KVA), het slopen van bestaande constructies en het vellen van hoogstammige bomen, gelegen Schoolstraat, Olmenlaan en Korte Hondshoekstraat te 2820 Bonheiden, kadastraal gekend als afdeling 1 sectie C nr 473 B, C, D, E, F, G, H, K, L, M, N, P, V, X, Y.
De aanvraag voorziet een sociale woonontwikkeling waarbij de bestaande gebouwen en infrastructuur worden gesloopt en hoogstammige bomen worden geveld, waarna 3 meergezinswoningen met in totaal 42 woongelegenheden worden opgericht en de omgeving integraal heraangelegd zal worden, met inbegrip van de oprichting van een hoogspanningscabine met een 63 kVA transformator. De bestaande inrichting van de omliggende gemeentewegen blijft daarbij ongewijzigd, maar de niet bebouwde gronden binnen de projectzone worden aangelegd als een publiek toegankelijke groenzone, waarbinnen trage wegen worden aangelegd ter verbinding van de omgevende gemeentewegen voor voetgangers en fietsers. Na realisatie van het omgevingsproject zullen enkel de op te richten meergezinswoningen in het bezit van de VvD blijven. De omliggende omgeving wordt na heraanleg door de VMSW overgedragen aan de gemeente Bonheiden in functie van toevoeging aan het openbaar domein van de omliggende gemeentewegen, waarbij de zone waarbinnen de hoogspanningscabine wordt opgericht, in erfpacht wordt gegeven aan FLUVIUS.
Aan de gemeenteraad wordt gevraagd om te beslissen over de zaak van de wegen, m.n. de plaatselijke wijziging en opheffing van de gemeentewegen Schoolstraat, Olmenlaan en Korte Hondshoekstraat, waarbij de gemeenteraad zich uitspreekt over de ligging, de breedte en de uitrusting van de gemeenteweg, en over de eventuele opname in het openbaar domein, waarbij rekening wordt gehouden met de doelstellingen en principes, vermeld in artikel 3 en 4 van het Decreet van 03/05/2019 houdende de gemeentewegen, en in voorkomend geval met het gemeentelijk beleidskader en afwegingskader, vermeld in artikel 6 van het Decreet van 03/05/2019 houdende de gemeentewegen. De gemeenteraad kan daarbij voorwaarden opleggen en lasten verbinden, die de bevoegde overheid in de eventuele vergunning opneemt.
Op 10/12/2020 werd door de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW), Volkswoningen van Duffel (VvD) en FLUVIUS een aanvraag ingediend voor een omgevingsvergunning voor het uitvoeren van omgevingsaanlegwerken, inclusief het wijzigen van gemeentewegen, het bouwen van 3 meergezinswoningen (42 woongelegenheden) en een hoogspanningscabine (63 KVA), het slopen van bestaande constructies en het vellen van hoogstammige bomen, gelegen Schoolstraat, Olmenlaan en Korte Hondshoekstraat te 2820 Bonheiden, kadastraal gekend als afdeling 1 sectie C nr 473 B, C, D, E, F, G, H, K, L, M, N, P, V, X, Y.
De aanvraag werd ontvankelijk en volledig verklaard op 26/06/2021.
De omgevingsvergunningsaanvraag draagt als kenmerk OMV_2020151010 en is gemeentelijk geregistreerd onder het nummer 2020/354. De uiterste datum voor de vergunningverlenende overheid om een beslissing te nemen over de aanvraag is 08/12/2021.
Het projectgebied betreft een bestaande site voor sociaal wonen met 7 vrijstaande gebouwen, die in totaal 12 woongelegenheden en het voormalige consultatiebureau van Kind en Gezin omvatten. De niet bebouwde terreinoppervlakte heeft een groen en (semi-) publiek karakter ten gevolge van de inrichting met een parkachtige groenaanleg. De ontwikkeling van deze site vond plaats in 1972 op basis van een bouwvergunning voor het bouwen van 12 woningen en ontspanningslokaal, afgeleverd door het college van burgemeester en schepenen in zitting van 23/07/1970. Vervolgens werd door het college van burgemeester en schepenen in zitting van 30/12/1998 vergunning verleend voor het verbouwen en herinrichten van de lokalen voor raadpleging van Kind en Gezin.
De aanvraag voorziet een sociale woonontwikkeling waarbij de bestaande gebouwen en infrastructuur worden gesloopt en hoogstammige bomen worden geveld, waarna 3 meergezinswoningen met 42 woongelegenheden worden opgericht en de omgeving integraal heraangelegd zal worden, met inbegrip van de oprichting van een hoogspanningscabine met een 63 kVA transformator. De bestaande inrichting van de omliggende gemeentewegen blijft daarbij ongewijzigd, maar de niet bebouwde gronden binnen de projectzone worden aangelegd als een publiek toegankelijke groenzone, waarbinnen trage wegen worden aangelegd ter verbinding van de omgevende gemeentewegen voor voetgangers en fietsers. Na realisatie van het omgevingsproject zullen enkel de op te richten meergezinswoningen in het bezit van de VvD blijven. De omliggende omgeving wordt na heraanleg door de VMSW overgedragen aan de gemeente Bonheiden in functie van toevoeging aan het openbaar domein van de omliggende gemeentewegen, waarbij de zone waarbinnen de hoogspanningscabine wordt opgericht, in erfpacht wordt gegeven aan FLUVIUS.
Aan dit omgevingsproject is het plaatselijk wijzigen en opheffen van een aantal bestaande rooilijnen van de gemeentewegen Schoolstraat (feitelijke rooilijn en rooilijn volgens atlas der buurtwegen, buurtweg nr. 31), Olmenlaan (feitelijke rooilijn en rooilijn volgens atlas der buurtwegen, buurtweg nr. 17) en Korte Hondshoekstraat (feitelijke rooilijn) verbonden. Het betreft hier zowel feitelijke als in de atlas der buurtwegen vastgelegde rooilijnen van gemeentewegen. Ingevolge artikel 37,§1, 2° van het Decreet houdende de gemeentewegen geldt de atlas der buurtwegen als gemeentelijk rooilijnplan. Als gevolg van deze plaatselijke wijzigingen van rooilijnen zullen delen van de percelen gelegen Schoolstraat, Olmenlaan en Korte Hondshoekstraat te 2820 Bonheiden, kadastraal gekend als afdeling 1 sectie C nr 473 B, C, D, E, F, H, K, L, P, V, X, Y in het openbaar domein van deze gemeentewegen opgenomen worden.
De geplande infrastructuurwerken omvatten:
Het betreft een project waarvoor het college van burgemeester en schepenen bevoegd is als vergunningverlenende overheid.
De aanvraag werd onderworpen aan 1 openbaar onderzoek dat werd opgestart op 01/07/2021 en eindigde op 30/07/2021.
Er werd 1 bezwaarschrift ingediend door advocatenassociatie Frans Baert & Vennoten in naam van 35 omwonenden en 1 derde persoon. Het bezwaar werd niet medeondertekend door deze personen.
Dit bezwaarschrift bevat geen bezwaren die betrekking hebben op het al of niet wijzigen of opheffen van het gemeentelijk rooilijnplan, maar wel bezwaren met betrekking tot de aanleg, wijziging, verplaatsing en opheffing van gemeentewegen (zaak van de wegen).
Het bezwaarschrift handelt over volgende elementen met betrekking tot de zaak van de wegen:
Hieromtrent kunnen volgende standpunten ingenomen worden:
De aanvraag komt voldoende tegemoet aan de ingediende bezwaren over de zaak van de wegen, waardoor besloten kan worden deze te verwerpen.
Niemand kan een gemeenteweg aanleggen, wijzigen, verplaatsen of opheffen zonder voorafgaande goedkeuring van de gemeenteraad (artikel 8 van het gemeentewegendecreet).
De gemeenten leggen de ligging en de breedte van de gemeentewegen op hun grondgebied vast in gemeentelijke rooilijnplannen, ongeacht de eigenaar van de grond. De gemeentelijke rooilijnplannen komen tot stand op de wijze, vermeld in afdeling 2. De procedure voor het tot stand komen van gemeentelijke rooilijnplannen is ook van toepassing op het wijzigen ervan. De opheffing van een gemeenteweg gebeurt door een besluit tot opheffing van de rooilijn, in voorkomend geval met inbegrip van het daartoe vastgestelde rooilijnplan, op de wijze, vermeld in afdeling 3. (artikel 11 van het gemeentewegendecreet).
In afwijking van artikel 11 van het gemeentewegendecreet kan de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg met overeenkomstige toepassing van artikel 31 van het omgevingsvergunningendecreet worden opgenomen in een omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen of een omgevingsvergunning voor het verkavelen van gronden, voor zover die wijziging past in het kader van de realisatie van de bestemming van de gronden. Die mogelijkheid geldt voor zover het aanvraagdossier een ontwerp van rooilijnplan bevat dat voldoet aan de bij en krachtens dit decreet gestelde eisen op het vlak van de vorm en inhoud van gemeentelijke rooilijnplannen of voor zover het een grafisch plan met aanduiding van de op te heffen rooilijn bevat. (artikel 12,§2 eerste lid van het gemeentewegendecreet).
Als de beoogde wijziging, verplaatsing of opheffing betrekking heeft op een gemeentelijk rooilijnplan dat niet in een ruimtelijk uitvoeringsplan is opgenomen, neemt de gemeenteraad eerst een beslissing over het al dan niet wijzigen of opheffen van het gemeentelijk rooilijnplan, alvorens te beslissen over de goedkeuring, vermeld in artikel 31 van het Decreet van 25/04/2014 betreffende de omgevingsvergunning. (artikel 12,§2 tweede lid van het gemeentewegendecreet).
De mogelijkheid, vermeld in het eerste lid geldt niet als de beoogde wijziging, verplaatsing of opheffing betrekking heeft op een gemeenteweg die in een plan van aanleg of ruimtelijk uitvoeringsplan bestemd is, of op een gemeentelijk rooilijnplan dat in een plan van aanleg of ruimtelijk uitvoeringsplan is opgenomen. In dat geval gelden de procedureregels voor het opstellen van een ruimtelijk uitvoeringsplan. (artikel 12,§2 derde lid van het gemeentewegendecreet).
Het omgevingsvergunningendecreet stelt in artikel 31,§1 tweede lid dat de gemeenteraad zich uitspreekt over de ligging, de breedte en de uitrusting van de gemeenteweg, en over de eventuele opname in het openbaar domein. Hierbij wordt rekening gehouwen met de doelstellingen en principes, vermeld in artikel 3 en 4 van het Decreet van 03/05/2019 houdende de gemeentewegen, en in voorkomend geval met het gemeentelijk beleidskader en afwegingskader, vermeld in artikel 6 van het Decreet van 03/05/2019 houdende de gemeentewegen. De gemeenteraad kan daarbij voorwaarden opleggen en lasten verbinden, die de bevoegde overheid in de eventuele vergunning opneemt.
Elke beslissing dienaangaande dient erop gericht te zijn om de structuur, de samenhang en de toegankelijkheid van de gemeentewegen te vrijwaren en te verbeteren, in het bijzonder om aan de huidige en toekomstige behoeften aan zachte mobiliteit te voldoen. Om die doelstelling te realiseren voeren de gemeenten een geïntegreerd beleid, dat onder meer gericht is op (1) de uitbouw van een veilig wegennet op lokaal niveau, en (2) de herwaardering en bescherming van een fijnmazig netwerk van trage wegen, zowel op recreatief als op functioneel vlak (artikel 3 van het gemeentewegendecreet).
Daarnaast dient bij beslissingen over wijzigingen van het gemeentelijk wegennet minimaal rekening te worden gehouden met de volgende principes: (1) wijzigingen van het gemeentelijk wegennet staan steeds ten dienste van het algemeen belang, (2) een wijziging, verplaatsing of afschaffing van een gemeenteweg is een uitzonderingsmaatregel die afdoende wordt gemotiveerd, (3) de verkeersveiligheid en de ontsluiting van aangrenzende percelen worden steeds in acht genomen, (4) wijzigingen aan het wegennet worden zo nodig beoordeeld in een gemeentegrensoverschrijdend perspectief, en (5) bij de afweging voor wijzigingen aan het wegennet wordt rekening gehouden met de actuele functie van de gemeenteweg, zonder daarbij de behoeften van de toekomstige generaties in het gedrang te brengen. Hierbij worden de ruimtelijke behoeften van de verschillende maatschappelijke activiteiten gelijktijdig tegen elkaar afgewogen (artikel 4 van het gemeentewegendecreet).
Met betrekking tot de in voormeld omgevingsproject voorgestelde aanleg, wijziging, verplaatsing en opheffing van gemeentewegen (zaak van de wegen) werden volgende documenten bij het aanvraagdossier gevoegd:
De aanvraag is volgens het gewestplan Mechelen, zoals vastgesteld bij koninklijk besluit van 05/08/1976 gelegen in de bestemming woongebieden. In deze zone gelden de stedenbouwkundige voorschriften van artikel 5 1.0 Woongebieden van het Koninklijk besluit van 28/12/1972 betreffende de inrichting en de toepassing van de ontwerpgewestplannen en de gewestplannen. De voorgestelde plaatselijke wijziging en opheffing van gemeentewegen past in het kader van de realisatie van de bestemming van de gronden in die zin dat zowel de woongebouwen als de geplande parkeerplaatsen, wadi, een publiek park, trage wegen en een elektriciteitscabine eigen zijn aan de woongebieden en in functie staan van het voorzien van mogelijkheden opdat de gezinnen hun sociaal-culturele en economische activiteiten kunnen ontplooien in een gunstig woonmilieu, met een evenwicht tussen woonst, productie, diensten, recreatie en natuur.
Het bij de aanvraag gevoegde ontwerp van rooilijnplan 'ROOILIJNPLAN – deel Olmenlaan, Korte Hondshoekstraat, Schoolstraat' en de bijhorende berekening van de eventuele waardevermindering en -vermeerdering voldoen aan de vereisten vermeld in artikel 12,§2, eerste lid, artikel 16,§2 en §3 en artikel 20,§2 en §3 van het Decreet houdende de gemeentewegen.
De voorgestelde plaatselijke wijziging en opheffing van gemeentewegen heeft gedeeltelijk betrekking op een gemeentelijk rooilijnplan, m.n. de atlas der buurtwegen en dit voor wat betreft de gemeentewegen Schoolstraat (buurtweg nr. 31), Olmenlaan (buurtweg nr. 17), maar heeft geen betrekking op gemeentewegen die in een plan van aanleg of ruimtelijk uitvoeringsplan bestemd zijn, noch op een gemeentelijk rooilijnplan dat in een plan van aanleg of ruimtelijk uitvoeringsplan is opgenomen.
In zitting van 24/11/2021 werd door de gemeenteraad een beslissing genomen over het agendapunt 'Openbaar domein / Omgeving - Gedeeltelijke wijziging en opheffing gemeentelijk rooilijnplan Schoolstraat en Olmenlaan in het kader van het omgevingsproject OMV_2020151010 'Sociaal woonproject Olmenlaan' (2020/354)'.
Bijgevolg is er voldaan aan de bepalingen van artikel 12,§2 van het gemeentewegendecreet en kan de gemeenteraad een beslissing nemen over de goedkeuring, vermeld in artikel 31 van het Decreet van 25/04/2014 betreffende de omgevingsvergunning, de zogenaamde 'zaak van de wegen'. Hierbij spreekt de gemeenteraad zich uit over de ligging, de breedte en de uitrusting van de gemeenteweg, en over de eventuele opname in het openbaar domein, waarbij rekening wordt gehouden met de doelstellingen en principes, vermeld in artikel 3 en 4 van het Decreet van 03/05/2019 houdende de gemeentewegen, en in voorkomend geval met het gemeentelijk beleidskader en afwegingskader, vermeld in artikel 6 van het Decreet van 03/05/2019 houdende de gemeentewegen.
De beoogde wijzigingen inzake de ligging, de breedte en de uitrusting van de gemeentewegen in en rondom het projectgebied vinden hun oorsprong in de bestaande situatie en het beoogde woonproject. Momenteel bevindt er zich tussen de Schoolstraat, Olmenlaan en korte Hondshoekstraat een privaat terrein met 7 vrijstaande gebouwen in een groen ingerichte parkachtige omgeving. Omwille van z'n inrichting en de aanwezige padenstructuur heeft deze private ruimte een semi-publiek karakter, waarbij de padenstructuur louter afgestemd is op de bereikbaarheid van de toegangen tot de aanwezige gebouwen, maar niet op een aansluiting op en/of doorwaadbaarheid vanuit de omliggende gemeentewegen. In tegenstelling tot de bestaande toestand wordt in het geplande project enerzijds voorzien dat alle ruimte die niet wordt ingenomen door de woongebouwen en hun toegangen, wordt opgenomen in het publieke domein van de omliggende gemeentewegen, door de bestaande rooilijnen zodanig te wijzigen dan wel af te schaffen dat de nieuwe rooilijnen op de voetafdruk van de woongebouwen en hun toegangen komen te liggen. Hierdoor wordt duidelijkheid gecreëerd over het publieke statuut van deze gronden. Binnen die publieke ruimte wordt anderzijds ook voorzien in een ondersteunende inrichting met trage wegen, groenzones, banken en dergelijke, waarbij deze voorzieningen zowel afgestemd zijn op de toegankelijkheid van de nieuwe gebouwen als op de functionele en recreatieve bruikbaarheid en doorwaadbaarheid ervan vanop de omliggende bestaande en te behouden rijwegen, voetpaden en groene bermen van de bestaande gemeentewegen.
De gemeente Bonheiden beschikt niet over een gemeentelijk beleidskader en afwegingskader, waarin de decretale doelstellingen en principes werden verfijnd, geconcretiseerd en aangevuld. Bijgevolg wordt hier verder ingegaan op de doelstellingen en principes, vermeld in artikel 3 en 4 van het gemeentewegendecreet.
Het gemeentewegendecreet heeft tot doel om de structuur, de samenhang en de toegankelijkheid van de gemeentewegen te vrijwaren en te verbeteren, in het bijzonder om aan de huidige en toekomstige behoeften aan zachte mobiliteit te voldoen. Hiertoe voeren de gemeenten een geïntegreerd beleid, dat onder meer gericht is op (artikel 3 gemeentewegendecreet):
De geplande wijzigingen inzake de ligging, de breedte en de uitrusting van de gemeentewegen in en rondom het projectgebied geven hieraan een invulling in die zin dat:
Gezien deze aanleg, wijziging, verplaatsing, opheffing, dient tot slot ook rekening te worden gehouden met de minwaardevergoeding/meerwaardevergoeding (artikel 28 gemeentewegendecreet): “De aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg geeft aanleiding tot een waardevermindering of waardevermeerdering van de gronden waarop de gemeenteweg gesitueerd is. De vergoeding voor waardevermindering is verschuldigd door de gemeente aan de eigenaar van de grond in kwestie. De vergoeding voor waardevermeerdering is verschuldigd door de eigenaar van de betrokken grond en komt ten goede aan de gemeente.”
Het algemeen uitgangspunt bij het Decreet houdende de gemeentewegen is dat een meerwaarde betaald moet worden bij verplaatsingen of opheffingen van gemeentewegen. Hierbij wordt onder meer rekening gehouden met:
Bij het bepalen van de meerwaardevergoeding zal de gemeente ook rekening kunnen houden met specifieke situaties waarbij de overheid in het verleden bepaalde beslissingen heeft genomen, zoals het afleveren van bouw- of verkavelingsvergunningen, of de aanleg van wegen, kanalen of spoorwegen, waarbij de buurtwegen de facto verdwenen zijn.
Uit het schattingsverslag dat in opdracht van het gemeentebestuur Bonheiden op 21/05/2021 opgemaakt werd door dhr. Francis Koyen, Meetkundige - Schatter van onroerende goederen, blijkt dat de vergoeding voor waardevermindering die verschuldigd is door de gemeente aan de eigenaar van de grond in kwestie wordt geschat op minimaal een symbolische € 1 en maximaal € 9.544,84.
Uit de bij de aanvraag gevoegde verklaring van 'gratis grondafstand', die op 27/05/2021 werd opgemaakt door de Volkswoningen van Duffel, blijkt dat zij beloven om de percelen vermeld in het rooilijnplan dat op 21/05/2021 opgemaakt werd door Francis Koyen en de bijhorende waardebepaling van 21/05/2021 vrij en onbelast en zonder kosten over te dragen aan de gemeente Bonheiden en dit op een nog vast te stellen datum binnen 12 maanden na de voorlopige oplevering van de werken.
Op basis van de elementen in het aanvraagdossier en voorgaande motiveringen is het mogelijk dat de gemeenteraad zich op basis van artikel 31 van het omgevingsvergunningendecreet gunstig uitspreekt over de ligging, de breedte en de uitrusting van de gemeenteweg, en over opname in het openbaar domein.
Artikel 1 - Neemt kennis van het volledig aanvraagdossier en de bijhorende plannen voor wat betreft de 'aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg'.
Artikel 2 - Beslist de bezwaren over de 'aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van een gemeenteweg' te verwerpen.
Artikel 3 - Keurt de aanleg, wijziging, verplaatsing en opheffing van de gemeentewegen gelegen Schoolstraat, Olmenlaan en Korte Hondshoekstraat, zoals aangeduid op het rooilijnplan 'ROOILIJNPLAN - deel Olmenlaan, Korte Hondshoekstraat, Schoolstraat' en de inrichtingsplannen horende bij de omgevingsvergunningsaanvraag met kenmerk OMV_2020151010 (gemeentelijk dossier met nummer 2020/354), ontvangen op 10/12/2020, ontvankelijk en volledig verklaard op 26/06/2021, goed. De vermelde plannen maken integrerend deel uit van deze beslissing.