Terug
Gepubliceerd op 29/10/2025

Besluit  Gemeenteraad

wo 22/10/2025 - 20:30

Financiën - Meerjarenplan 2026-2031 van de kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw: Weigering

Aanwezig: Daan Versonnen, voorzitter gemeenteraad
Lode Van Looy, burgemeester
Mieke Van den Brande, Bart Vanmarcke, Yves Goovaerts, Pascal Vercammen, Lola Vanderweyen, schepenen
Jan Fonderie, Guido Vaganée, Geert Teughels, Wim Van der Donckt, Karl Theerens, Marcel Claes, Julie De Clerck, Sofie Crauwels, Dirk Keuleers, Marc Huyghe, Lukas De Backer, Edwin Stevens, Patricia Frederickx, Cindy Symons, Peggy Aerts, Chantal Jacobs, Jef Jacobs, gemeenteraadsleden
Ethel Van den Wijngaert, algemeen directeur
Verontschuldigd: Conny Van den Brande, gemeenteraadslid

De kerkraad van de kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw stelde op 18/06/2025 zijn meerjarenplan 2026-2031 vast.

Aan de gemeenteraad wordt voorgesteld dit meerjarenplan 2026-2031 niet goed te keuren.

Voorgeschiedenis
  • 11/06/2025: Overleg met het centraal kerkbestuur over het voorontwerp van de meerjarenplannen 2026-2031 (conform art. 33, laatste lid van het decreet dat van toepassing is op de kerkfabrieken), inclusief goedkeuring van de afsprakennota.
  • 18/06/2025: Vaststelling meerjarenplan 2026-2031 door de kerkraad.
  • 08/09/2025: Bijkomend overleg met kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw naar aanleiding van afwijking afspraken. 
  • 18/09/2025: Doorsturen van het  meerjarenplan 2026-2031 van de kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw door het centraal kerkbestuur via software Religiopoint.
  • 19/09/2025: Gunstig advies van het erkend representatief orgaan wat betreft het meerjarenplan 2026-2031 kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw.
Feiten en context

De kerkraad van de kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw keurde op 18/06/2025 het meerjarenplan 2026-2031 goed.

Fasering:

  • 11/06/2025: Overleg met het centraal kerkbestuur over het voorontwerp van de meerjarenplannen 2026-2031 (conform art. 33, laatste lid van het decreet  dat van toepassing is op de kerkfabrieken), inclusief de gegeven opmerkingen.
  • 18/06/2025: Vaststelling meerjarenplan 2026-2031 door de kerkraad.
  • 08/09/2025: Bijkomend overleg met kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw naar aanleiding van afwijking afspraken. 
  • 18/09/2025: Voorleggen meerjarenplan 2026/2031 aan het erkend representatief orgaan door de kerkraad.
  • 19/09/2025: Gunstig advies representatief orgaan.
  • 19/09/2025: Doorsturen van het meerjarenplan 2026-2031 kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw door het centraal kerkbestuur via de software Religiopoint. 

Dit meerjarenplan en de wijzigingen zijn onderworpen aan het advies van het erkend representatief orgaan, en aan de goedkeuring van de gemeenteraad.
Bij ontstentenis van het versturen van zijn advies naar de gemeenteraad binnen een termijn van vijftig dagen, die ingaat de dag na het inkomen bij het representatief orgaan van het meerjarenplan, wordt deze geacht een gunstig advies te hebben uitgebracht.
De gemeenteraad spreekt zich uit over de goedkeuring binnen een termijn van honderd dagen, die ingaat op de dag na het inkomen van het advies van het representatief orgaan bij de gemeenteoverheid of de dag na het verstrijken van de termijn van vijftig dagen, en verstuurt zijn besluit uiterlijk de laatste dag van deze termijn aan de provinciegouverneur, het centraal kerkbestuur, de kerkfabrieken in kwestie en het representatief orgaan.

Advies

Op 19/09/2019 bracht het representatief orgaan gunstig advies uit.

Adviezen
Juridische grond
  • Het Decreet van 07/05/2004 betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten. 
  • Het Besluit van de Vlaamse Regering van 30/10/2013 houdende het algemeen reglement op de boekhouding van de besturen van de erkende erediensten en de centrale besturen van de erkende erediensten.
  • De Omzendbrief BB-2013/01 van 01/03/2013 betreffende de boekhouding van de besturen van de eredienst.
Argumentatie

Op het overleg met het centraal kerkbestuur van 11/06/2025 werd het voorontwerp van meerjarenplan van de kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw overlopen. Hierin werd de hoogte van de exploitatietoelage afgeklopt, alsook de gevraagde investeringen kritisch overlopen. Tijdens het overleg zelf werd door de kerkfabriek hierin reeds een aantal aanpassingen doorgevoerd.

Bij het definitief ontvangen van het meerjarenplan 2026-2031 bleek echter dat deze afspraken niet werden vertaald in het aangeleverde meerjarenplan. Er werd tevens opgemerkt dat de exploitatietoelage met +/- € 10.000 steeg t.a.v. wat reeds was afgesproken.

Op een bijkomend overleg met de kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw bleek dat inderdaad de ontvangsten uit verhuur van een zendmast door Proximus in de kerktoren was stopgezet, wat deze minderontvangst verklaart. Echter hiertegenover werd afgesproken dat deze minderontvangst zou gecompenseerd worden door:

  • een verlaging van de vergoeding van de vrijwilligers van € 9.250 tot € 5.000, waarbij de betalende leden van het koor slechts zouden vergoed worden voor prestaties tijdens de vieringen en niet voor prestaties tijdens repetities;
  • een verlaging van de nutsvoorziening in de kerk van € 15.000 naar € 10.000 (aanpassing aan realiteit);
  • een verlaging van de nutsvoorziening kapel Mechelsbroek van € 3.000 naar € 2.000 (aanpassing aan realiteit).

Bovendien werd in het overleg aangegeven dat het de bedoeling was om de diverse onderhoudswerken, waarvoor een investeringstoelage werden gevraagd, te betalen via het reguliere onderhoudskrediet. Deze investeringstoelagen zijn dan ook onterecht opgenomen in huidig meerjarenplan.

Echter, door omstandigheden kon deze versie van meerjarenplan niet meer worden ingetrokken en werd afgesproken dat de gemeente deze niet zou goedkeuren, zodat eventuele aanpassingen van rechtswege zouden kunnen doorgevoerd worden. Bovendien ontbreekt de verplichte strategische nota.

Bijzonderheden bij de besluitvorming

De fractie N-VA stelt volgend amendement voor:

Inleiding

De kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw vervult al decennialang een belangrijke rol in het religieuze, culturele en sociale weefsel van Bonheiden. In die context zijn ook de koren die onze erediensten opluisteren - het Gemend Koor OLV Bonheiden en het Jongerenkoor Lyric Music - onmisbare pijlers van onze gemeenschap.

De voorgestelde besparingen binnen het meerjarenplan 2026-2031 bedreigen echter het voortbestaan van deze koren, en daarmee ook de kwaliteit en waardigheid van onze erediensten. Deze nota beoogd daarom de aandacht van de gemeenteraad te vestigen op de juridische, culturele en morele implicaties van deze beslissing, en formuleert concrete amendementen die nodig zijn om de toekomst van onze koren te verzekeren.

Context

Op 30 november 1974 werd het gemengd koor OLV Bonheiden opgericht. In 2024 vierde het koor zijn 50-jarig jubileum. Naast dit gemengd koor draagt ook het Jongerenkoor Lyric Music met enthousiasme bij aan de opluistering van erediensten in onze parochie.

De laatste jaren wint het samen zingen opnieuw aan populariteit - denk aan initiatieven zoals Start to Sing, dat recent nog nationaal nieuws haalde. De korten in onze gemeente spelen een meervoudige rol: ze maken integraal del uit van de erediensten, bevorderen de zangcultuur en het gemeenschapsleven in Bonheiden, en openen de deuren van de kerk opnieuw voor een breed publiek via concerten en culturele activiteiten.

De beslissing die vandaag voorligt, en vooral de motivering ervan, zet de toekomst van deze koren ernstig op de helling.

Juridisch kader

Volgens het Decreet betreffende de materiele organisatie en werking van de erkende erediensten:

Artikel 4 (01/03/2005 - ..)

De kerkfabriek is belast met de zorg voor de materiële voorwaarden die de uitoefening van de eredienst en het behoud van de waardigheid ervan mogelijk maken. Zij staat in voor het onderhoud van de kerk(en) van de parochie en voor het beheer van de goederen en gelden die bestemd zijn voor de eredienst.

Artikel 49 (01/01/2013 - ...)

§1. Wanneer het budget niet past in het goedgekeurde meerjarenplan, kan de gemeenteraad dit plan aanpassen, behalve wat betreft de kosten die betrekking hebben op het vieren van de eredienst.

De werking van de koren valt onmiskenbaar onder deze categorie: de voorbereiding, repetities en uitvoering maken deel uit van de kosten die verbonden zijn aan de eredienst. De bepaling uit de beslissing van de gemeenteraad van 22 oktober 2025, waarbij de vergoeding van de vrijwilligers wordt verlaagd van € 9.250 naar € 5.00, en betalende leden van het koor enkel worden vergoed voor prestaties tijdens vieringen en niet tijdens repetities, is dan ook niet in overeenstemming met het decreet. De lokale overheid heeft geen bevoegdheid om te bepalen hoe middelen worden aangewend die rechtstreeks verband houden met de voorbereiding en uitvoering van erediensten.

Gevolgen van de voorgestelde besparing

Indien de beslissing gehandhaafd blijft, dreigen zware gevolgen voor de werking van de koren van de parochie Onze-Lieve-Vrouw. Zonder een correcte vergoeding voor de professionele begeleiders - dirigent en organist - die vandaag al onder het gangbare tarief in omliggende gemeenten betaald worden (slechts €42 per repetitie of opvoering), kunnen de koren hun werking niet langer voortzetten. Het verdwijnen van deze korten zou niet alleen de muzikale kwaliteit van de erediensten aantasten, maar ook de gemeenschapszin, liturgische beleving en culturele uitstraling van onze parochie ernstig verarmen.

Amendement op de beslissing

Om de continuïteit en kwaliteit van de erediensten te waarborgen, wordt de gemeenteraad verzocht om de volgende amendementen goed te keuren ende extra artikels toe te voegen aan de beslissing na artikel 3 van het besluit.

Artikel 4. De gemeenteraad vraagt aan het Centraal Kerkbestuur het Decreet betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten naar letter en geest te respecteren.

Artikel 5. De gemeenteraad vraagt aan het Centraal Kerkbestuur om de voorgestelde besparingen te heroverwegen, zodat een kwalitatieve opluistering van de erediensten verzekerd blijft. Dit dient opgenomen te worden in de meerjarenplanning en het budget 2026 van de kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw.

Artikel 6. De gemeenteraad vraagt aan de Kerkraad van de kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw om de voorgestelde besparingen te herzien, met hetzelfde doel: de kwaliteitsvolle muzikale ondersteuning van de erediensten behouden, en dit op te nemen in het meerjarenplan en budget 2026.

Slotbeschouwing

Red jij mee onze koren in onze gemeente?

De koren van Onze-Lieve-Vrouw zijn niet enkel uitvoerders van muziek, maar dragers van gemeenschapszin, traditie en geloofsbeleving, traditie en geloofsbeleving. Hun inzet overstijgt het louter artistieke: ze vormen de ziel van onze liturgie en brengen generaties samen in gebed en zang

We doen dan ook een dringende oproep aan de gemeenteraad en het kerkbestuur om deze waardevolle traditie te beschermen, de decretale bepalingen te respecteren en de nodige financiële middelen te voorzien zodat onze koren kunnen blijven doen wat ze al vijftig jaar lang doen: mensen verbinden door muziek en geloof.

Dit amendement wordt met eenparigheid van stemmen aangenomen.

Financiële gevolgen

De nodige verminderde kredieten dienen opgenomen te worden in het gemeentelijk meerjarenplan 2026-2031.

2026 2027 2028 2029 2030 2031
0,00 40.780,00 41.491,00 42.208,00 42.932,00 43.664,00

Visum:

Adviezen
  • Gunstig mits aanpassing visum FA 2025/00257 van Financiele dienst van 06 oktober 2025

Publieke stemming
Aanwezig: Daan Versonnen, Lode Van Looy, Mieke Van den Brande, Bart Vanmarcke, Yves Goovaerts, Pascal Vercammen, Lola Vanderweyen, Jan Fonderie, Guido Vaganée, Geert Teughels, Wim Van der Donckt, Karl Theerens, Marcel Claes, Julie De Clerck, Sofie Crauwels, Dirk Keuleers, Marc Huyghe, Lukas De Backer, Edwin Stevens, Patricia Frederickx, Cindy Symons, Peggy Aerts, Chantal Jacobs, Jef Jacobs, Ethel Van den Wijngaert
Voorstanders: Daan Versonnen, Lode Van Looy, Mieke Van den Brande, Bart Vanmarcke, Yves Goovaerts, Pascal Vercammen, Lola Vanderweyen, Jan Fonderie, Guido Vaganée, Geert Teughels, Wim Van der Donckt, Karl Theerens, Marcel Claes, Julie De Clerck, Sofie Crauwels, Dirk Keuleers, Marc Huyghe, Lukas De Backer, Edwin Stevens, Patricia Frederickx, Cindy Symons, Peggy Aerts, Chantal Jacobs, Jef Jacobs
Resultaat: Goedgekeurd met eenparigheid van stemmen.
Besluit

Artikel 1 – Hecht geen goedkeuring aan het meerjarenplan 2026-2031 en de bijhorende beleidsnota, vastgesteld op 18/06/2025 door de kerkraad van de kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw.
Artikel 2 - Geeft aan de financiële dienst de opdracht om de verminderde cijfers op te nemen in het gemeentelijk meerjarenplan 2026-2031.

Artikel 3 – Zendt een afschrift van dit besluit toe aan het Centraal Kerkbestuur Bonheiden, de kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw, de gouverneur en het Erkend Representatief Orgaan.

Artikel 4 - De gemeenteraad vraagt aan het Centraal Kerkbestuur het Decreet betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten naar letter en geest te respecteren.

Artikel 5 - De gemeenteraad vraagt aan het Centraal Kerkbestuur om de voorgestelde besparingen te heroverwegen, zodat een kwalitatieve opluistering van de erediensten verzekerd blijft. Dit dient opgenomen te worden in de meerjarenplanning en het budget 2026 van de kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw.

Artikel 6 - De gemeenteraad vraagt aan de Kerkraad van de kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw om de voorgestelde besparingen te herzien, met hetzelfde doel: de kwaliteitsvolle muzikale ondersteuning van de erediensten behouden, en dit op te nemen in het meerjarenplan en budget 2026.