Besluit  Gemeenteraad

Voorgeschiedenis

• 08/07/2021: Brief van de Vlaamse overheid met een toelichting van het project.
• 13/01/2022: Overleg tussen OVAM, de gemeente en de lokale politie over dit project.
• 27/04/2022: De gemeenteraad gaat akkoord met het project en stelt 10 gewestelijke personeelsleden aan voor de handhaving van zwerfvuil.
• 26/10/2022: Mail van OVAM met de vraag om 13 bijkomende vaststellers aan te stellen.
• 30/11/2022: Besluit van de gemeenteraad houdende de aanstelling van 13 gewestelijke handhavers.
• 13/12/2022: Mail van OVAM met de vraag om 3 bijkomende vaststellers aan te stellen.
• 13/12/2022: Mail van OVAM met de melding van 2 handhavers die niet meer aangesteld worden.
• 17/05/2023: Mail van OVAM met de melding om 4 bijkomende vaststellers aan te stellen.
• 08/01/2024: Nieuwe GAS-wetgeving van kracht.
• 21/02/2024: Mail van OVAM met de vraag om OVAM als entiteit zelf aan te stellen als gewestelijke vaststeller voor de gemeentelijke administratieve sancties.

Feiten en context

• De lokale besturen kunnen een beroep doen op het team handhavers zwerfvuil ter ondersteuning van een handhavingsactie inzake zwerfvuil op hun grondgebied.
• Via patrouilles op het terrein, ook ’s avonds en in het weekend, zal getracht worden overtreders op heterdaad te betrappen. Bij vaststelling van een overtreding wordt een bestuurlijk verslag opgemaakt. Er wordt niet gewerkt met waarschuwingen.
• De scope is beperkt tot zwerfvuil: sigarettenpeuken, kauwgom, blikjes, flesjes, pizzadozen, snoepverpakkingen, fruitafval, hondenpoepzakjes, … Ook controle op het bijhebben van een recipiënt voor hondenpoep valt onder dit project.
• De handhavers zwerfvuil worden niet ingezet voor controles rond sluikstorten, analyse van camerabeelden, sensibiliserende acties, controle op het buiten zetten van huisvuil op verkeerde tijdstippen, of andere afvalovertredingen.
• In overleg met de lokale besturen kan er een aanpak op maat afgesproken worden. Dit in overleg en in samenwerking met de lokale GAS-vaststellers, de GAS-sanctioneringsambtenaar, de milieudienst en de lokale politie.
• Over de ingediende bestuurlijke verslagen volgt achteraf een rapportering door de sanctionerend ambtenaar: aantal en hoogte van de boetes, aantal beroepen, aantal minderjarigen (een excelsjabloon wordt ter beschikking gesteld). 
• Het lokaal bestuur stelt gewestelijke personeelsleden aan. Hier wordt een onderscheid gemaakt met de gemeentelijke ambtenaar-vaststeller, de gemeenschapswacht-vaststeller of de operationele personeelsleden van de politie, die ook allen vaststellingen kunnen doen. 
• De personeelsleden moeten voldoen aan de vereisten zoals bepaald in het Koninklijk Besluit van 21/12/2013 tot vaststelling van de minimumvoorwaarden inzake selectie, aanwerving, opleiding en bevoegdheid van de ambtenaren en personeelsleden, die bevoegd zijn tot vaststelling van inbreuken die aanleiding kunnen geven tot de oplegging van een gemeentelijke administratieve sanctie. Dit zijn enerzijds aanwervings- of aanstellingsvoorwaarden en anderzijds het slagen voor een verplichte opleiding. Deze gewestelijke personeelsleden die aangesteld worden als vaststeller gemeentelijke administratieve sancties, mogen enkel optreden binnen hun welomschreven bevoegdheid.
• Het project handhaving zwerfvuil met OVAM met gewestelijke vaststellers die GAS boetes mogen geven loopt tot eind 2024.

Juridische grond

• Het Besluit van de Vlaamse Regering van 12/12/2008 tot uitvoering van titel XVI van het decreet van 05/04/1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid (Milieuhandhavingsbesluit), en meer bepaald artikel 26.
• Het Besluit van de Vlaamse Regering van 17/02/2012 tot vaststelling van het Vlaams reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen (VLAREMA), en meer bepaald art 4.6.1, 4.6.2 (verbod op sluikstorten en zwerfvuil) en 1.2.1 §2 (definities).
• De Wet van 24/06/2013 betreffende de gemeentelijke administratieve sancties en meer bepaald artikel 21§1, 2°.
  
• Het koninklijk besluit van 21/12/2013 tot vaststelling van de minimumvoorwaarden inzake selectie, aanwerving, opleiding en bevoegdheid van de ambtenaren en personeelsleden die bevoegd zijn tot vaststelling van inbreuken die aanleiding kunnen geven tot de oplegging van een gemeentelijke administratieve sanctie, en latere wijzigingen.
• Het Decreet over het lokaal bestuur.
• Het gemeentelijk politiereglement vastgesteld door de gemeenteraad op 30/06/2021, en meer bepaald de volgende artikelen: 5.2.2, 5.2.5, 5.6.3.1, 5.6.3.2, 5.6.4.1, 7.2.5.

Argumentatie

Zwerfvuil en sluikstorten zijn al jaren een ecologisch en maatschappelijk probleem, dat veel geld kost aan de maatschappij. Op Vlaams en lokaal niveau wordt een geïntegreerd beleid gevoerd, gebaseerd op 6 pijlers: preventie, infrastructuur (o.a. vuilbakken), omgeving, communicatie, participatie en handhaving.

Ook in Bonheiden wordt rond deze 6 pijlers gewerkt. Handhaving vormt het sluitstuk van dit beleid. Een versterking van de handhaving kan een belangrijke bijdrage leveren aan de netheid van de gemeente.

Er zijn geen financiële gevolgen voor de gemeente voor dit project. Lokale besturen kunnen gratis beroep doen op de gewestelijke vaststellers.

Om niet telkens bij personeelswissels een nieuwe aanstelling te moeten doen, is het wenselijk om OVAM als entiteit aan te stellen als GAS-vaststeller.