Terug
Gepubliceerd op 06/05/2025

Besluit  Gemeenteraad

wo 30/04/2025 - 20:30

Financiën - Reglement 'Kohierbelasting vaste afvalbijdrage op het inzamelen en verwerken van huishoudelijke afvalstoffen 2025-2031': Vaststelling

Aanwezig: Daan Versonnen, voorzitter gemeenteraad
Lode Van Looy, burgemeester
Mieke Van den Brande, Bart Vanmarcke, Yves Goovaerts, Pascal Vercammen, Lola Vanderweyen, schepenen
Jan Fonderie, Guido Vaganée, Geert Teughels, Karl Theerens, Marcel Claes, Julie De Clerck, Sofie Crauwels, Dirk Keuleers, Marc Huyghe, Lukas De Backer, Edwin Stevens, Conny Van den Brande, Patricia Frederickx, Cindy Symons, Peggy Aerts, Chantal Jacobs, Jef Jacobs, gemeenteraadsleden
Ethel Van den Wijngaert, algemeen directeur
Verontschuldigd: Wim Van der Donckt, gemeenteraadslid

Aan de gemeenteraad wordt voorgesteld om voor de periode 2025-2031 een kohierbelasting te vestigen op het inzamelen en verwerken van huishoudelijke afvalstoffen.

Er wordt voorgesteld een vaste afvalbijdrage van € 65 aan te rekenen per jaar en per gezin.

Hierop worden echter verschillende verminderingen voorzien voor alleenstaanden, minderjarige kinderen en gerechtigden op verhoogde tegemoetkoming van de ziekteverzekering.

Voorgeschiedenis
  • 23/04/2003: Besluit gemeenteraad houdende IVAREM - Vaststelling van de bevoegdheden waarvoor de gemeente, in het kader van haar deelname aan de intergemeentelijke vereniging voor duurzaam afvalbeheer regio Mechelen, beheersoverdracht verleent, waarbij de gemeente beheersoverdracht verleent aan de intergemeentelijke vereniging voor duurzaam afvalbeheer regio Mechelen (IVAREM), inzake de inzameling van huisvuil, de inzameling van grofvuil, de verwerking van restafval, de selectieve inzameling en verwerking van glas, papier en karton en plastic-, metalen verpakking en drankkartons (PMD), de selectieve inzameling en verwerking van klein gevaarlijk afval (KGA), de selectieve inzameling en verwerking van afgedankte elektrische en elektronische apparaten (AEEA), de exploitatie van de containerparken, hergebruik en afvalpreventie.
  • 18/12/2019: Besluit van de gemeenteraad betreffende de vaststelling van het reglement kohierbelasting vaste afvalbijdrage op het inzamelen en verwerken van huishoudelijke afvalstoffen.
  • 28/02/2025: Beslissing van de mandaatgroep IVAREM (burgemeesters) tot aanpassen van de tarieven van zowel de vaste als de variabele afvalbelasting.
  • 04/04/2025: Bijkomend overleg van de mandaatgroep IVAREM (burgemeesters) m.b.t. het doorhakken van de laatste knopen.
Feiten en context

De gemeente heeft vaste kosten bij de opgelegde verplichtingen voor afvalbeheer waaronder:

  • Het bevorderen van afvalpreventie en scheiding aan de bron door communicatie, informatie, educatie en sensibilisatie;
  • Het gratis inzamelen en verwerken van KGA;
  • Het gratis aanvaarden en verwerken van asbestcementafval (tot 1 m³ per gezin per jaar);
  • De selectieve inzameling aan huis of via in de gemeente opgestelde containers van selectieve afvalsoorten;
  • De exploitatie van een of meerdere recyclageparken.

Om de scheiding aan de bron aan te moedigen, is het niet aangewezen de inzamelings- en verwerkingskosten voor de selectieve afvalsoorten volledig in functie van het aanbod door te rekenen aan de aanbieders.

Juridische grond
  • De gecoördineerde Grondwet van 17/02/1994, meer bepaald:
    • Art. 41 dat bepaalt dat de uitsluitend gemeentelijke of provinciale belangen door de gemeenteraden of de provincieraden worden geregeld volgens de beginselen bij de Grondwet vastgesteld.
    • Art. 162 dat bepaalt dat de provinciale en gemeentelijke instellingen bij de wet worden geregeld.
    • Art. 170, §4, dat bepaalt dat geen last of belasting kan door de agglomeratie, de federatie van gemeenten en de gemeente worden ingevoerd dan door een beslissing van hun raad.
  • Het Decreet over het lokaal bestuur, meer bepaald: 
    • Art. 40,§3 dat bepaalt dat de gemeenteraad de gemeentelijke reglementen vaststelt en dat deze reglementen o.m. betrekking kunnen hebben op de gemeentelijke belastingen en retributies.
    • Art. 41/14 dat bepaalt dat de bevoegdheid tot het vaststellen van gemeentebelastingen en tot het vaststellen van de machtiging tot het heffen van retributies en de voorwaarden ervan (inclusief verminderingen en vrijstellingen) tot de exclusieve bevoegdheid van de gemeenteraad behoort. Deze bevoegdheid kan m.a.w. niet aan het college van burgemeester en schepenen worden toevertrouwd.
  • Het Decreet van 30/05/2008 betreffende de vestiging, de invordering en de geschillenprocedure van provincie- en gemeentebelastingen.
  • Het besluit van de Vlaamse Regering van 20/04/2018 betreffende de bekendmaking en raadpleegbaarheid van besluiten en stukken van het lokaal bestuur, betreffende de wijze waarop de reglementen en verordeningen van het lokaal bestuur worden bijgehouden in het register en betreffende de raadpleegbaarheid van de besluiten van de politiezones en hulpverleningszones.
  • Het Decreet van 23/12/2011 betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen en latere wijzigingen, meer bepaald:
    • Artikel 26 laat toe dat de gemeente het intergemeentelijk samenwerkingsverband machtigt om de kosten voor het beheer van huishoudelijk afval te innen; Het innen van een belasting wordt gedefinieerd als het in ontvangst nemen van de schuld.
  • Het besluit van de Vlaamse regering van 17/02/2012 tot vaststelling van het Vlaams reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen (VLAREMA), en latere wijzigingen.
  • Het Lokaal Materialenplan (LMP) goedgekeurd op 26/05/2023 door de Vlaamse Regering; Het LMP geldt als uitvoeringsplan en preventieprogramma voor het huishoudelijk afval en gelijkaardig bedrijfsafval, zoals voorzien in artikels 17 en 18 van het Decreet van 23/12/2011, betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen.
  • Het Koninklijk Besluit van 16/07/1992 betreffende de bevolkingsregisters.
Argumentatie
  • Vermits het merendeel van die kosten gezinsgerelateerd is, wordt de voorkeur gegeven aan een aanrekening per gezin.
  • De afvalbelasting neemt de financiële toestand van de gemeente in overweging en heeft als doel de vaste kosten te dekken. Verminderingen worden voorzien waardoor sociale correcties worden toegekend op het vast bedrag dat per gezin wordt aangerekend.
  • De invordering gaat gepaard met kosten ingevolge de verzending van aanmaningen en daarom is het billijk deze kosten te verhalen op diegenen die laattijdig de door hun verschuldigde belasting betalen.
  • De gemeente heeft beheersoverdracht verleend aan de Intergemeentelijke Vereniging voor duurzaam Afvalbeheer Regio Mechelen (IVAREM). Er wordt naar gestreefd om deze belasting in de gemeenten, die vennoten zijn bij IVAREM, zoveel mogelijk op elkaar af te stemmen.
  • Het Materialendecreet laat toe deze kosten voor het beheer van huishoudelijke afvalstoffen intergemeentelijk te innen, vandaar dat ervoor geopteerd wordt om deze belasting te laten innen door IVAREM.
  • In het kader van een bewustmakingsproces bij de bevolking op het vlak van afvalbeheerskosten voor het huishoudelijk afval, is het aangewezen de vaste kosten en de niet- variabele kosten voor de selectieve afvalsoorten aan te rekenen aan de bevolking via een vast bedrag en op een zichtbare wijze.
  • Het is gerechtvaardigd een billijke financiële tussenkomst te vragen van alle belanghebbenden op het grondgebied van de gemeente, gelet op de financiële toestand van de gemeente en de wettelijke verplichting om een financieel evenwicht te handhaven.
Bijzonderheden bij de besluitvorming

De fractie N-VA stelt volgend amendement voor:

Geen verhoging van de inco-zakken doorvoeren, de prijs blijft € 10,70.

Dit amendement wordt met XX stemmen 

Financiële gevolgen
  • De belastingen zijn opgenomen in het meerjarenplan om aan de voorwaarden tot het bereiken van het financieel evenwicht te voldoen, zoals bepaald in het besluit van de Vlaamse Regering van 30/03/2018 over de beleids- en beheerscyclus van de lokale besturen.
  • De ontvangst wordt ingeschreven in het meerjarenplan 2020-2025 onder A15.14 0020-00/7332000, alsook in het nog op te maken nieuwe meerjarenplan 2026-2031.
Publieke stemming
Aanwezig: Daan Versonnen, Lode Van Looy, Mieke Van den Brande, Bart Vanmarcke, Yves Goovaerts, Pascal Vercammen, Lola Vanderweyen, Jan Fonderie, Guido Vaganée, Geert Teughels, Karl Theerens, Marcel Claes, Julie De Clerck, Sofie Crauwels, Dirk Keuleers, Marc Huyghe, Lukas De Backer, Edwin Stevens, Conny Van den Brande, Patricia Frederickx, Cindy Symons, Peggy Aerts, Chantal Jacobs, Jef Jacobs, Ethel Van den Wijngaert
Voorstanders: Daan Versonnen, Lode Van Looy, Mieke Van den Brande, Bart Vanmarcke, Yves Goovaerts, Pascal Vercammen, Lola Vanderweyen, Guido Vaganée, Geert Teughels, Karl Theerens, Marcel Claes, Julie De Clerck, Dirk Keuleers, Marc Huyghe, Lukas De Backer, Edwin Stevens, Patricia Frederickx, Cindy Symons, Chantal Jacobs, Jef Jacobs
Tegenstanders: Peggy Aerts
Onthouders: Jan Fonderie, Sofie Crauwels, Conny Van den Brande
Resultaat: Met 20 stemmen voor, 1 stem tegen, 3 onthoudingen
Besluit

Artikel 1 - Stelt het reglement 'Kohierbelasting vaste afvalbijdrage op het inzamelen en verwerken van huishoudelijke afvalstoffen 2025-2031' vast als volgt:

De belastbare grondslag

Artikel 1 - De gemeente heft een belasting op het inzamelen en verwerken van huishoudelijke afvalstoffen.

De belastbare periode

Artikel 2 - De belasting wordt geheven voor het aanslagjaar 2025 tot en met 2031.

Definities

Artikel 3 - Voor de toepassing van dit belastingreglement wordt verstaan onder:

  • gezin: aan dit begrip wordt dezelfde betekenis gehecht als in de bepaling van de laatste algemene onderrichtingen betreffende het houden van de bevolkings- en vreemdelingenregisters;
  • verhoogde tegemoetkoming ziekteverzekering/verhoogde verzekeringstegemoetkoming: voldoen aan de voorwaarden op 1 januari zoals bedoeld in artikel 37, §19 van de wet betreffende de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen, gecoördineerd op 14 juli 1994. 

De belastingplichtige

Artikel 4 - De vaste belasting is verschuldigd door de referentiepersoon van elk gezin als zodanig ingeschreven in het bevolkingsregister of in het vreemdelingenregister op 1 januari en is onverdeelbaar verschuldigd voor het volledige jaar.

Een wijziging van de hoofdverblijfplaats heeft geen invloed op de belastingplicht en geeft geen aanleiding tot enige belastingvermindering of teruggave.

Hoofdelijkheid

Artikel 5 - De betaling van de belasting is hoofdelijk verschuldigd door elk meerderjarig lid van het gezin.

Tarief

Artikel 6 - Er wordt een vaste afvalbijdrage per jaar per gezin aangerekend van 65 euro.

De belasting wordt jaarlijks op 1 januari aangepast op basis van de evolutie van de afgevlakte gezondheidsindex en wel als volgt: elk bedrag wordt vermenigvuldigd met een factor waarbij in de teller de afgevlakte gezondheidsindex die van toepassing was op oktober van het jaar dat voorafgaat aan het jaar waarin het bedrag wordt gewijzigd, en met de noemer de afgevlakte gezondheidsindex die van toepassing was op september van 2025. Het zo verkregen getal wordt wiskundig afgerond op 0,5 euro.

Vrijstellingen en verminderingen

Artikel 7 - Zijn van deze belasting vrijgesteld, voor zover aan de vrijstellingsmodaliteiten is voldaan op 1 januari van het aanslagjaar:

  1. De gezinnen die als gevolg van het koninklijk besluit van 16 juli 1992 betreffende de bevolkingsregisters een aanduiding referentieadres hebben.
  2. De collectieve gezinnen waarvan de leden volgens het rijksregister aangeduid staan als lid van een gemeenschap (kloostergemeenschap, militairen in kazerne, verzorgingsinstellingen voor bejaarden/mindervaliden ...).
  3. De gezinnen die een aanduiding ‘tijdelijke’ afwezigheid (I.T. 026) hebben in het bevolkingsregister.

Artikel 8 - Bij de vaste afvalbelasting worden volgende verminderingen voorzien:

  • Een vermindering van 16 euro per gezin van de belasting is voorzien voor “alleenwonenden (éénpersoonsgezinnen) en éénoudergezinnen met enkel minderjarige kinderen”.

Een kind is minderjarig indien hij/zij op datum van 1 januari van het aanslagjaar de leeftijd van 18 jaar niet heeft bereikt. Er wordt geen rekening gehouden met de verwantschap binnen het gezin.

  • Een vermindering van 4 euro per minderjarig kind in het gezin van de belasting is voorzien met een maximum van 12 euro per gezin.

Een kind is minderjarig indien hij/zij op datum van 1 januari van het aanslagjaar de leeftijd van 18 jaar niet heeft bereikt. Er wordt geen rekening gehouden met de verwantschap binnen het gezin.

  • Een vermindering van 32 euro per gezin van de belasting is voorzien voor gezinnen (referentiepersonen) waarvan minstens 1 of meerdere gezinsleden recht hebben op verhoogde tegemoetkoming van de ziekteverzekering.

De verminderingen worden rechtstreeks verrekend op het aanslagbiljet voor de vaste afvalbelasting op basis van de gegevens uit het rijksregister en de gegevens aangeleverd door de Kruispuntbank van de Sociale zekerheid.
Indien de vermindering niet ambtshalve kan toegekend worden, kan de belastingplichtige een aanvraag richten tot toekenning aan IVAREM met controle via attest verhoogde tegemoetkoming waaruit blijkt dat de betrokkene op 1 januari recht heeft op verhoogde tegemoetkoming of via attest van gezinssamenstelling uit het rijksregister.
Hiervoor is een aanvraagformulier voorzien op de website van IVAREM. Die aanvraag moet ingediend worden vóór 30 september van het belastingjaar. De aanvraag moet elk jaar worden ingediend.
Indien IVAREM de aanvraag gegrond verklaart, zal de toelage verrekend worden op het aanslagbiljet. Indien de belastingplichtige de belasting reeds heeft voldaan, gebeurt dit door het terugstorten van het bedrag van de toelage.

Wijze van inning - invorderingswijze - betalingen

Artikel 9 - Intergemeentelijke inning:

De kohierbelasting wordt geïnd door het intergemeentelijk samenwerkingsverband IVAREM.

IVAREM maakt het kohier op conform de vermeldingen uit artikel 45, paragraaf 2 van het decreet van 30 mei 2008 betreffende de vestiging en de invordering en de geschillenprocedure van provincie- en gemeentebelastingen.
De belasting wordt jaarlijks vastgesteld en uitvoerbaar verklaard door het college van burgemeester en schepenen (ten laatste op 30 juni dat volgt op het aangeslagen jaar).
Daartoe maakt de gemeentelijke financieel directeur het vastgesteld en uitvoerbaar verklaard kohier over aan IVAREM, dat onverwijld instaat voor het opmaken en versturen van de aanslagbiljetten aan de belastingplichtigen.
Het aanslagbiljet dient betaald te worden binnen een termijn van twee maanden na de verzending van het aanslagbiljet.

Artikel 10 - Invorderingswijze:

Indien het aanslagbiljet van de kohierbelasting niet tijdig en volledig wordt betaald binnen 2 maanden na de verzending, verzendt IVAREM per gewone brief of via elektronische weg (Doccle) een aanmaning voor het nog openstaande bedrag. Die aanmaning kent een betaaltermijn van 30 dagen toe vanaf de verzending van de aanmaning.

Indien binnen de termijn van de eerste aanmaning het openstaande bedrag niet tijdig en volledig betaald werd, verzendt IVAREM een twee aanmaning met een betaaltermijn van 14 dagen.
Bijkomend vermeldt die tweede aanmaning dat in een volgende fase een dwangbevel wordt overgemaakt bij deurwaardersexploot indien het openstaande bedrag niet wordt vereffend binnen de voormelde termijn.
De kosten verbonden aan de tweede aanmaning en aan het dwangbevel worden aan de belastingplichtige aangerekend. De kosten voor de tweede aanmaning per gewone brief bedragen 15 euro. De kosten van het dwangbevel worden bepaald volgens opgave van de betekenende gerechtsdeurwaarder.
IVAREM kan te allen tijde beslissen om bijkomende kosteloze herinneringen te sturen.

Artikel 11 - Betalingen:

De betalingen gebeuren op rekening van IVAREM onder vermelding van de gespecifieerde mededeling vermeld op het betalingsdocument.
Bij afwezigheid van een correcte mededeling tracht IVAREM op basis van de identiteit of het bedrag te achterhalen op welke belastingschuld de betaling betrekking heeft. Indien de belastingschuld niet te identificeren is, wordt de betaling teruggestort.
Betalingen waarvan duidelijk is dat ze geen betrekking hebben op een afvalbelasting worden teruggestort aan de betaler.

Bezwaarmogelijkheid

Artikel 12 - De belastingschuldige of zijn vertegenwoordiger kan een bezwaar indienen tegen de belasting bij het college van burgemeester en schepenen.

Het bezwaar moet schriftelijk worden ingediend, ondertekend en gemotiveerd zijn en op straffe van verval worden ingediend binnen een termijn van drie maanden te rekenen vanaf de datum waarop de belastingplichtige het aanslagbiljet heeft ontvangen of vanaf de kennisgeving van de aanslag. Het aanslagbiljet wordt geacht ontvangen te zijn op de derde werkdag die volgt op de datum van de verzending van het aanslagbiljet. Als het aanslagbiljet verzonden werd via elektronische weg, geldt de datum van de elektronische verzending als datum van zijn verzending. Als het bestuur en de belastingplichtige hetzelfde informatiesysteem gebruiken om berichten elektronisch uit te wisselen, wordt het aanslagbiljet geacht ontvangen te zijn op het tijdstip waarop het aanslagbiljet toegankelijk wordt voor de belastingplichtige.

In toepassing van het Bestuursdecreet van 7 december 2018 kunnen bezwaarschriften via elektronische weg worden ingediend. De indiening van het bezwaarschrift via elektronische weg geldt als uitdrukkelijke instemming van de belastingschuldige of zijn vertegenwoordiger om berichten binnen de bezwaarprocedure via die elektronische weg uit te wisselen. Als het bezwaarschrift verzonden wordt via elektronische weg, geldt de datum van de elektronische verzending als datum van indiening van het bezwaar.
Het college van burgemeester en schepenen, of een gemeentelijk personeelslid dat daartoe bijzonder door het college van burgemeester en schepenen is aangewezen, stuurt binnen vijftien kalenderdagen na de indiening van het bezwaarschrift een ontvangstmelding.

Inwerkingtreding

Artikel 13 - Het reglement treedt in werking op 1 januari 2025 en vervangt alle voorgaande reglementen inzake dezelfde materie.

Bekendmaking / Melding aan de toezichthoudende overheid

De bekendmaking gebeurt overeenkomstig artikel 285 t.e.m. 288 van het decreet over het lokaal bestuur, binnen de 10 dagen op de gemeentelijke webtoepassing en brengt de toezichthoudende overheid, overeenkomstig artikel 330 hiervan dezelfde dag op de hoogte.

Artikel 2 - Maakt deze beslissing, overeenkomstig artikel 285 en 288 van het Decreet over het lokaal bestuur, binnen de 10 dagen bekend op de gemeentelijke website en brengt de toezichthoudende overheid, overeenkomstig artikel 330 van het Decreet over het lokaal bestuur hiervan dezelfde dag op de hoogte.